The subject of the paper is the ways of interpreting messages that are defective either syntactically or semantically. The formal models of communicative events in which such messages are being sent are based on a specially designed situational ontology. A situation is something of the sort of pragram, and it is meant to represent both the context of use and the meaning of an utterance. Five „economy rules” explain why (and how) language is such a user-friendly device, highly tollerant to (...) misuse: slips of the tongue, grammatical incorrectness, mistakes in meaning, etc. (shrink)

Artykuł przedstawia studium konstrukcji konceptualizacji w instrukcyjnych dialogach zadaniowych (IDA). Celem studium jest opis różnych form odwzorowań znaczeń w IDA. Materiał badawczy pochodzi z korpusu nagrań komunikacji multimedialnej w polskich dialogach zadaniowych. Do modelowania multidmodalnych odwzorowań znaczeń zastosowano teorię stapiania pojęć. Analiza przykładów pokazuje jak Podający Instrukcje konceptualizuje przestrzenie mentalne i w jaki sposób przyczynia się do budowania przestrzeni mentalnych u Odbierającego Instrukcje. Zakończeniem artykułu jest propozycja multimodalnego modelu mentalnego aktu dialogowego.

Każde nowe zjawisko literackie zagraża tożsamości literatury, ale i jej tożsamość potwierdza. Nowość inicjuje zmianę hierarchii tematów, powoduje deregulację norm wysłowienia, wzmaga zamieszanie pośród gatunków, wymusza rewizję granic oddzielających literaturę od nieliteratury i paraliteratury oraz komunikację werbalną od niewerbalnej. Najgłębsze wstrząsy i najgwałtowniejsze zwroty nie niszczą jednak uniwersalnego modelu literackości, dlatego pozostaje on nieodmiennie atrakcyjny dla pisarzy, tłumaczy, czytelników, krytyków, historyków i teoretyków sztuki słowa. Spośród wielu teorii „tego, co literackie”, wyróżnia się teoria sprzecznościowa. Powtarza się ona w kolejnych epokach (...) i poetykach, utworach i manifestach – zachowawczych i nowatorskich, rodzimych i wzorowanych na inwencji cudzej. Literackość polega tu na zawieszeniu obowiązującej poza sztuką słowa formalno-logicznej normy niesprzeczności(lex contraditionis), wedle której nie mogą być uznane za równocześnie prawdziwe dwa przeciwstawne sądy na temat tego samego przedmiotu, ujęte w tym samym trwaniu. W komunikacji praktycznej nie jest dopuszczalne, by jednocześnie było A i nie-A; w komunikacji literackiej jest to nieodzowne. Nie chodzi tylko o sądy, ale o napięcia między aktywnymi w danym dziele literackim składnikami: sztucznością a naturalnością mowy, porządkiem a chaosem fabuły, eksperymentem a wznowieniem chwytów oswojonych, bezstronną obserwacją a stronniczą oceną świata, jego widzialnością a niewidzialnością, wyrażalnością a niewyrażalnością intuicji autorskich, orientacją realistyczną a imaginatywną itd. Model sprzecznościowy jest otwarty dla odmiennych stylów i poetyk – z uwagi na gradacyjny charakter wyzwalanych w literaturze energii. (shrink)

" In Imagination and the Meaningful Brain, psychoanalyst Arnold Modell claims that subjective human experience must be included in any scientific...

Abstract.Since the gene splicing debates of the 1980s, the public has been exposed to an ongoing sequence of genetic and reproductive technologies. Many issue areas have outcomes that lose track of people's inner values or engender opposing religious viewpoints defying final resolution. This essay relocates the discussion of what is an acceptable application from the individual to the societal level, examining technologies that stand to address large numbers of people and thus call for policy resolution, rather than individual fiat, in (...) their application. A major source of guidance is the “Genetic Frontiers” series of professional dialogues and conferences held by the National Conference for Community and Justice from 2002 to 2004. Genetic testing, human gene therapy, genetic engineering of plants and animals, and stem cell technology are examined. While differences in perspective on the beginning of life persist, a stepwise approach to the examination of genetic testing reveals areas of general agreement. Stewardship of life, human co‐creativity with the divine, and social justice help define the bounds of application of genetic engineering and therapy; compassionate care plays a major role in establishing stem cell policy. Active, sustained dialogue is a useful resource for enabling sharing of religious values and crystallization of policies. (shrink)

Aristotle is oftentimes viewed through a strictly philosophical lens as heir to Plato and has having introduced logical rigor where an emphasis on the theory of Forms formerly prevailed. It must be appreciated that Aristotle was the son of a physician, and that his inculcation of the thought of other Greek philosophers addressing health and the natural elements led to an extremely broad set of biologically- and medically-related writings. As this article proposes, Aristotle deepened the fourfold theory of the elements (...) with anatomic and physiologic observations. In books like History of Animals, Parts of Animals, and the lost Anatomai, he actively dissected organisms and recorded his findings. The corpus of medically-related literature Aristotle developed had a direct influence on subsequent Greek thinkers, including Galen, and on Medieval Islamic and modern Western practitioners such as William Harvey. Aristotle's ideas continue to influence modern medical thinkers in Europe and America through both his interpretation by European philosophers gaining the attention of medical humanists, and his writings' enduring impact on medical researchers balancing scientific with more personalistic approaches to medicine. (shrink)

The estrangement between genetic scientists and theologians originating in the 1960s is reflected in novel combinations of human thought (subject) and genes (investigational object), paralleling each other through the universal process known in chaos theory as self-similarity. The clash and recombination of genes and knowledge captures what Philip Hefner refers to as irony, one of four voices he suggests transmit the knowledge and arguments of the religion-and-science debate. When viewed along a tangent connecting irony to leadership, journal dissemination, and the (...) activities of the "public intellectual" and the public at large, the sequence of voices is shown to resemble the passage of genetic information from DNA to mRNA, tRNA, and protein, and from cell nucleus to surrounding environment. In this light, Hefner's inquiry into the voices of Zygon is bound up with the very subject matter Zygon covers. (shrink)

This paper outlines the demographic characteristics of the Baiga tribe, one of the most primitive of the aboriginal tribal groups of Central India. The Baiga population has grown steadily since the first anthropological study of the tribe in the 1930s. Age at menarche, age at marriage, breast-feeding, and time interval between marriage and first conception are natural. There are more females than males. Sub-tribe endogamy is common; consanguineous marriage is favoured (34% of marriages are between first cousins) and marital distance (...) is low (mean 7·1 km). Though the mean menarcheal age is high (15·2 years), mean age at first marriage is low (16·6 years), giving a long reproductive period. (shrink)

Coherence and correspondence are classical contenders as theories of truth. In this paper we examine them instead as interacting factors in the dynamics of belief across epistemic networks. We construct an agent-based model of network contact in which agents are characterized not in terms of single beliefs but in terms of internal belief suites. Individuals update elements of their belief suites on input from other agents in order both to maximize internal belief coherence and to incorporate ‘trickled in’ elements of (...) truth as correspondence. Results, though often intuitive, prove more complex than in simpler models (Hegselmann & Krause 2002, 2006; Grim, Singer, Reade & Fisher 2015). The optimistic finding is that pressures toward internal coherence can exploit and expand on small elements of truth as correspondence is introduced into epistemic networks. Less optimistic results show that pressures for coherence can also work directly against the incorporation of truth, particularly when coherence is established first and new data is introduced later. (shrink)

W artykule przedstawiono funkcjonalny model struktury umysłu z perspektywy ograniczeń poznawczych i mechanizmów ich kompensacji. W ramach tej struktury centralne miejsce zajmuje pamięć robocza charakteryzowana jako „mały umysł”, który poprzez cztery kierunki przetwarzania informacji tworzy różne organizacje funkcjonalne reprezentowane jako sieci „pełnego umysłu”. W ramach tej organizacji bieżące przetwarzanie jest relatywnie odizolowane i chronione z czterech stron: od strony pola uwagi, od strony zasobów pamięci trwałej, wiedzy deklaratywnej i doświadczenia personalnego, od strony struktur poznawczych i emocjonalnych podświadomości i nieświadomości, (...) od strony programów realizujących świadomą kontrolę i metapoznawanie. (shrink)

Badania dotyczące pojawiania się myśli oderwanych od zadania wykonywanego przez podmiot pokazują, że takich myśli jest tym mniej, im większe wymagania stawia ono systemowi poznawczemu, jeśli chodzi o zaangażowanie procesów zarządczych, złożoność, trudność bądź częstość wykonywanych operacji. Jednym z możliwych wyjaśnień tych zależności jest hipoteza biernej regulacji zasobowej: aktywność umysłowa oderwana od zadania rozwija się w takim zakresie, w jakim procesy realizujące zadanie pozostawiają wolne zasoby niezbędne do jej rozwoju. Analizy przedstawione w artykule motywowane są pytaniem o teoretyczną konkretyzację tej (...) idei. Jaka jest natura zasobowych ograniczeń, które mają uniemożliwiać równoczesne rozwijanie się aktywności umysłowej dotyczącej zadania i oderwanej od niego? Na jakim etapie rozwoju aktywności umysłowej prowadzącej do pojawienia się myśli oderwanej od zadania występuje w związku z tymi ograniczeniami zasobowa blokada? Pod tym kątem rozważane są cztery współczesne znaczące ujęcia „roboczej” części umysłu: modele pamięci roboczej Baddeleya i Cowana oraz architektury kognitywne ACT-R i CAPS. Chociaż w tych teoriach są uwzględnione ograniczenia dotyczące przetwarzania lub aktywnego przechowywania, z którymi może wiązać się bierna regulacja zasobowa, to ważne pytania dotyczące mechanizmów takiej regulacji pozostają bez odpowiedzi. Wyjaśnienie odwołujące się do idei biernej regulacji zasobowej stawia przed modelami funkcjonowania umysłu nowe wyzwania. (shrink)

U większości ludzi lewa półkula odgrywa decydującą rolę zarówno w kontroli zdolności językowych jak i wyuczonych gestów manualnych. U osób praworęcznych, lewostronne obszary kory mózgowej kontrolują ponadto działania dłoni i palców ręki dominującej, włączając w to ruchy sięgania w kierunku celu, chwytania przedmiotów i manipulowania nimi. Dlatego do niedawana nie było oczywiste, czy lateralizacja funkcji językowych jest ściślej związana z kontrolą preferowanej ręki, czy też z przetwarzaniem informacji wyższego rzędu niezbędnych w sprawnej komunikacji przy pomocy gestów, niezależnie od wykorzystywanego (...) ramienia i dłoni. Za drugą z tych opcji przemawia to, że u większości osób leworęcznych lewa półkula także dominuje w kontroli języka i~gestów. Przeciw zdają się świadczyć przykłady nietypowej lateralizacji zdolności językowych do prawej półkuli, przy lewopółkulowej reprezentacji gestów manualnych. Choć dotąd względnie dobrze poznano jak często dochodzi do nietypowej lateralizacji niektórych funkcji w mózgu, ciągle nie jest jasne, jakie są tego przyczyny. Co ważniejsze, dopiero niedawno naukowcy zaczęli z sukcesem badać wzajemne relacje pomiędzy różnymi zdolnościami poznawczymi u ludzi zdrowych. Badania te sugerują istnienie bliskich zależności pomiędzy lateralizacją na pozór odmiennych funkcji, takich jak język i gesty, w przypadkach dotąd uznawanych za raczej wyjątkowe. Te ostatnie, z kolei, często łączono z reorganizacją mózgu w następstwie choroby lub innych zakłóceń jego działania. Tymczasem, istnienie ścisłych relacji pomiędzy reprezentacjami na pozór odmiennych dyspozycji poznawczych w przypadkach nietypowych, a nie mających źródła w chorobie i urazach, sugeruje nieco inny model lateralizacji funkcji w mózgu. (shrink)

W artykule analizuję pojęcie podmiotu w dialektyce w hermeneutyce F. Schleiermachera. Wychodzę od tezy: Schleiermacher poddaje krytyce refleksyjny model podmiotowości, który w tradycji filozofii niemieckiej najpełniej został wyartykułowany w pojęciu samougruntowującego się podmiotu. W "Dialektyce" stawia Schleiermacher oryginalną, na tle tradycji idealizmu niemieckiego, tezę o dialogicznej naturze procesu myślenia. Rozmowa nie jest - w myśl tego ujęcia - żadnym dodatkowym środkiem wymiany myśli, lecz oznacza konieczną drogę do poznania i do wiedzy. Dialektyka nie jest dlań, jak dla Hegla, samoświadomością myślenia (...) poruszającego się w zapośredniczeniu, lecz jest strukturą wspólnoty indiwiduów wzajem ze sobą rozmawiających. Komunikacja między podmiotami jest historią dialogicznego procesu rozgrywającego się między indiwiduami, na którego początku znajduje się spór, a na końcu zgoda. W ten sposób dokonuje on w Kaniowskiej koncepcji transcendentalnej filozofii zasadniczego zwrotu: do dwuczłonowej relacji podmiot-przedmiot wprowadza trzeci człon-inny podmiot; zamiast pytać o transcendentalny warunek poznania, pyta Schleiermacher o transcendentalny warunek dialogicznego procesu nakierowanego na zdobycie wiedzy. Krytyka refleksyjnego modelu podmiotu ma hermeneutyczne konsekwencje, ponieważ podmiot prawdy swoich poznań musi szukać na polu międzyludzkiej komunikacji. W artykule koncentruję się na pojęciu języka jako uniwersalnym przedmiocie hermeneutyki Schleiermachera. Teza moja jest następująca: język jest dla Schleiermachera systemem nieistniejącym, niezależnie od procesu mówienia. Dzięki hermeneutyce znak językowy staje się naprawdę znakiem językowym. Teza Heiedeggera i niektórych neostrukturalistów o autonomii języka jest fikcją. Każdy akt interpretacji odsyła do podmiotu, który go przeprowadza. Opowiadam się za hermeneutyką, która posługuje się kategorią podmiotu. (shrink)